Để đo lường và theo dõi sự giàu có của 1 quốc gia thì người ta hay nhìn vào GNI, vậy chỉ số GNI là gì? Có vai trò như thế nào đối với nền kinh tế? Công thức tính GNI là gì? Cùng tìm hiểu ngay nhé
1. GNI là gì?
Tổng thu nhập quốc dân (Gross national income – GNI) là chỉ số kinh tế xác định tổng thu nhập của 1 quốc gia trong 1 thời gian, thường được tính là 1 năm. Đây là chỉ tiêu dùng để đo thực lực của quốc gia từ năm này qua năm khác.
2. Đặc điểm và vai trò của chỉ số GNI
Có nhiều chủ thế tham gia đóng góp vào GNI của quốc gia như: đầu tư của người dân, chi tiêu cá nhân, tiêu dùng của chính phủ, thu nhập thuần từ tài sản ở nước ngoài (sau khi trừ thuế),…
Người ta hay dùng GNI để thay thế cho GDP (tổng sản phẩm quốc nội) với mục đích đo lường và theo dõi sự giàu có của 1 quốc gia. Điều này cũng phản ánh chính xác và toàn diện hơn về giá trị thu nhập.
Nói 1 cách dễ hiểu thì GNI sẽ bao gồm tất cả các giá trị tạo ra thu nhập ở nhiều thị trường khác nhau, không chỉ riêng thị trường trong nước.
Ví dụ: Một quốc gia của Mỹ hoạt động tại thị trường Việt Nam thì lợi nhuận mà doanh nghiệp này đạt được sẽ được tính vào GNI của Mỹ và GDP của Việt Nam.
Như vậy, dựa vào các đặc điểm của tổng thu nhập quốc dân thì người ta có thể sử dụng để đánh giá mức tăng trưởng kinh tế, đo thực lực của quốc gia đầy đủ. Về cơ bản, giá trị GNI được thể hiện toàn diện nhất nên khi so sánh sẽ thấy được nước nào có tiềm năng phát triển hơn. Ngoài ra dựa vào GNI bình quân đầu người (GNI bình quân đầu người = GNI/ tổng dân số)chúng ta cũng có thể đánh giá được đất nước có phát triển không, quốc gia có tài chính vững vàng không.
Tóm lại, chỉ số GNI đóng vai trò quan trọng trong quá trình đánh giá của các nhà đầu tư, là cơ sở nghiên cứu để đánh giá các mối quan hệ sản xuất, phân phối, thu nhập cũng như nhiều mối quan hệ kinh tế vĩ mô khác trong nền kinh tế. Nếu tổng thu nhập quốc dân lớn, nó sẽ góp phần giúp quốc gia có nhiều cơ hội hơn trong việc thu hút các dự án đầu tư kinh doanh, khai thác tiềm năm của thị trường.
3. Công thức GNI chính xác, đơn giản
GNI phản ánh kết quả thu nhập được tạo ra từ những yếu tố sở hữu của quốc gia, tham gia vào hoạt động sản xuất trên các thị trường khác nhau và ở từng thời kỳ nhất định. Để tính được tổng thu nhập quốc gia thì chúng ta cần dựa vào GDP và các chỉ tiêu liên quan khác.
3.1. Công thức tính GNI theo giá hiện hành
Dựa vào tính chất của GNI, ta có thể tính như sau:
GNI = GDP + Thu nhập nhận được từ bên ngoài – Khoản tương tự phải trả ra bên ngoài
Trong đó:
– GNI: Tổng thu nhập quốc dân
– GDP: Tổng sản phẩm quốc nội
– Thu nhập nhận được từ bên ngoài chủ yếu đa phần là lãi vay và cổ tức.
Ví dụ cụ thể hơn:
GNI = GDP + Chênh lệch giữa thu nhập của lao động Việt ở nước ngoài gửi về với thu nhập của người nước ngoài ở Việt Nam gửi ra + Chênh lệch giữa thu nhập sở hữu nhận được từ nước ngoài với thu nhập sở hữu trả cho nước ngoài.
Xác định chênh lệch thông qua:
Lượng chênh lệch giữa lượng nhận vào và lượng gửi ra: Phần còn lại được cộng vào thu nhập của người dân, thể hiện thông qua tiền lương và các khoản thu nhập khác trả cho người lao động.
Chênh lệch giữa thu nhập sở hữu nhận được từ nước ngoài với thu nhập sở hữu trả cho nước ngoài: Là kết quả của đơn vị và dân cư thường trú nhận được từ nước ngoài – không thường trú tại quốc gia. Thu nhập, chi trả sở hữu gồm các khoản lợi tức:
– Lợi tức đầu tư được thu nhập và chi trả với nước ngoài.
– Lợi tức đầu tư được thu nhập và chi trả từ các giấy tờ có giá: cổ phiếu, trái phiếu…
– Lợi tức được thu nhập và chi trả về vấn đề mượn, thuê quyền sử dụng, sáng chế…
3.2. Tính GNI theo giá so sánh
Phương pháp tính GNI theo giá hiện hành được sử dụng khi muốn xác định giá trị kinh tế quốc gia làm ra trong năm. Công thức tính
GNI theo giá so sánh = GNI theo giá hiện hành năm báo cáo/ Chỉ số giảm phát GDP của năm báo cáo so với năm gốc so sánh.
Công thức này phản ánh sự so sánh về giá trị tổng thu nhập thực tế giữa hai năm khác nhau. Dựa vào đây, quốc gia có thể xem xét, đánh giá đã đạt được những gì, từ đó xác định các lợi thế, thách thức trong hoạt động kinh tế.
Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về những thông tin xoay quanh GNI và cách tính tổng thu nhập quốc dân đơn giản nhất. Truy cập vào trang https://vaytiennhanhsieutoc.net hàng ngày để biết thêm nhiều kiến thức kinh tế, tài chính bổ ích nhé.