Phương pháp 4M là một trong những phương pháp hiệu quả giúp bạn có thể mua cổ phiếu của công ty tốt với mức giá hấp dẫn. Phương pháp này được phát triển bởi Phil Town – tác giả của 2 cuốn sách nổi tiếng ở Việt Nam là “Nguyên tắc số 1 (Ruler #1)” và “Ngày đòi nợ (Payback time)”. Vậy sử dụng các tiêu chí này để lựa chọn cổ phiếu ra sao? Cùng Vaytiennhanhsieutoc.net tìm hiểu rõ hơn trong phần dưới đây!
1. Phương pháp 4m là gì?
Phương pháp 4M được phát triển bởi tác giả Phil Town – cũng là tác giả của tựa sách “Rule #1: The Simple Strategy for Successful Investing in Only 15 Minutes a Week!”. Trong 10 năm từ 1980 – 1990, ông đã biến số vốn ít ỏi 1.000 USD trở thành 1,45 triệu USD bằng cách đầu tư vào chứng khoán.
Bằng 20 năm kinh nghiệm của mình cũng như kế thừa tinh hoa từ phương pháp đầu tư của Benjamin Graham và Warren Buffett, Phil Town đã đưa ra bốn tiêu chí cụ thể để lựa chọn doanh nghiệp đầu tư tiềm năng.
4M là từ viết tắt của bốn tiêu chí lựa chọn cổ phiếu tốt theo quan điểm của Phil Town, bao gồm:
- Meaning (Hiểu biết)
- Moat (Lợi thế cạnh tranh)
- Management (Ban lãnh đạo)
- Margin of safety (Biên lợi nhuận an toàn)
Theo Phil Town, bốn tiêu chí này sẽ quyết định cổ phiếu đó có phải là tiềm năng hay không và tích lũy chúng sẽ mang lại lợi nhuận cao.
2. Cách sử dụng phương pháp 4m để chọn cổ phiếu
Để sử dụng được phương pháp 4m trong chọn lựa cổ phiếu hiệu quả, các bạn cần nắm được cụ thể 4 tiêu chí mà Phil Town đã đưa ra và áp dụng chúng hiệu quả, thông minh khi đầu tư:
Meaning – Đầu tư vào nơi bạn nắm rõ nhất
Theo Phil Town, cách dễ dàng nhất để thành công là đầu tư vào các lĩnh vực mà bạn đã có hiểu biết. Từ kinh nghiệm của mình, Phil Town đưa ra 3 vòng tròn giúp các nhà đầu tư có thể lựa chọn lĩnh vực mà mình am hiểu nhất:
- Đam mê: Cái bạn thực sự thích và bỏ nhiều thời gian vì nó
- Tài năng: Cái mà bạn làm giỏi nhất
- Chi tiêu: Cái bạn giúp bạn kiếm được tiền hoặc là chi tiền cho chúng
Nếu kết hợp 3 vòng tròn này, nhà đầu tư có thể tìm ra lĩnh vực phù hợp nhất với khả năng của bản thân mỗi người khi nó thỏa mãn cả 3 yếu tố của bạn là đam mê, tài năng và tiền bạc.
Bên cạnh đó, bạn cũng nên hạn chế với những doanh nghiệp đa ngành nghề và nhóm tài chính. Chẳng hạn như ngành ngân hàng, chứng khoán hay bất động sản,… Bởi đây là những nhóm ngành cần phải có năng lực phân tích và chuyên môn cao.
Moat – Đầu tư vào nơi có lợi thế cạnh tranh rõ ràng
Moat cũng có nghĩa là “con hào kinh tế” là khái niệm được Warren Buffett sáng tạo ra để nói về những doanh nghiệp sở hữu lợi thế cạnh tranh bền vững, giúp doanh nghiệp trụ vững trước các biến động của thị trường đồng thời còn mang về lợi nhuận ổn định trong dài hạn.
Trên TTCK nước ta có thể lấy ví dụ về doanh nghiệp PNJ vẫn vững vàng trên thị trường dù bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid 19 mấy năm qua nhờ vào những lợi thế cạnh tranh vẫn đảm bảo:
- Lợi thế thương hiệu trang sức có thị phần hàng đầu cả nước
- Tự chủ hoàn toàn các khâu chế tác trang sức
- Mạng lưới phân phối rộng khắp cả nước, bán hàng online linh hoạt
Phil Town với kinh nghiệm của mình đã đưa ra 5 lợi thế định tính và 5 biểu hiện định lượng để đánh giá lợi thế cạnh tranh của một doanh nghiệp là có tiềm năng không:
5 lợi thế định tính, cụ thể là những lợi thế về nhãn hiệu, bí quyết kinh doanh, khả năng khống chế thị trường và thu phí người dùng, sản phẩm có tính chuyên biệt cần thiết, và công ty có chi phí sản phẩm thấp đến mức không đổi thủ nào cạnh tranh được trên thị trường.
5 lợi thế định lượng, cụ thể là các chỉ số tài chính đạt được ít nhất 20% bền vững qua nhiều năm, tăng trưởng vốn chủ sở hữu và lợi nhuận thuần đạt 10% tăng trưởng kép/ năm, dòng tiền từ kinh doanh ổn định trong nhiều năm và nợ vay ròng không được vượt quá 3x lợi nhuận sau thuế.
Management – Lựa chọn các công ty có Ban lãnh đạo tốt
Management là yếu tố không thể thiếu được trong mọi doanh nghiệp, tuy đánh giá nó tương đối khó nhưng Phil Town đã đưa ra những dấu hiệu dựa trên thị trường Mỹ đề các bạn đánh giá được Ban lãnh đạo công ty trước khi đầu tư:
- Lương dành cho bộ phận quản lý cao hơn nhiều so với mức lương trung bình của nhân viên.
- Các điều khoản bồi thường hợp đồng nghỉ việc cao
- Liên tục mở rộng quy mô bằng cách sáp nhập với nhiều doanh nghiệp khác, kết quả hoạt động về hình thức.
Với nước ta, ban lãnh đạo cần điều chỉnh lại các tiêu chí như sau:
- Ban lãnh đạo hoạt động vì lợi ích của cổ đông, người quản lý luôn đưa ra các quyết định cân bằng giữa lợi ích của doanh nghiệp đó và lợi ích của cổ đông.
- Thay vì mở rộng hoạt động kinh doanh ra nhiều lĩnh vực khác nhau không phải thế mạnh thì ban lãnh đạo tập trung mạnh vào hoạt động cốt lõi của doanh nghiệp.
- Cơ cấu cổ đông có sự tham gia của nhiều quỹ đầu tư lớn, uy tín sẽ giúp kiểm soát hoạt động của doanh nghiệp tốt hơn.
- Đôi khi, một doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh tiềm năng với chỉ số tài chính hấp dẫn vẫn có thể là là một doanh nghiệp kém, đó là khi ban lãnh đạo có sự gian dối trong các báo cáo tài chính.
Margin of Safety – Lựa chọn doanh nghiệp có biên an toàn
Phil Town cho rằng, các nhà đầu tư nên chờ đợi giá cổ phiếu thấp hơn từ 30%-50% so với giá trị thực của doanh nghiệp thì mới nên mua vào.
Tác giả Phil Town cho rằng: “Nếu mua cổ phiếu vào lúc nó có chỉ số P/E điều chỉnh thấp hơn 10, thì khả năng lớn bạn sẽ đạt mức sinh lợi trên 20% trong 5 năm tiếp theo”
Tuy nhiên quan điểm khó có thể chính xác cho tất cả các cổ phiếu. Vì P/E đôi khi còn phụ thuộc vào từng ngành nghề kinh doanh, chu kỳ kinh doanh, cũng như lợi nhuận của doanh nghiệp. Vì vậy nếu chỉ nghe theo P/E < 10 thì có thể các bạn sẽ bỏ qua nhiều cơ hội đầu tư tốt khác.
3. Ưu và nhược điểm của phương pháp 4m
Ưu điểm của phương pháp 4m
Những yếu tố của phương pháp 4M được đánh giá là dễ hiểu và cụ thể, dễ dàng tiếp cận được đối với những nhà đầu tư nhỏ lẻ. Phương pháp 4M cũng phản ánh được bốn khía cạnh cơ bản nhất của một doanh nghiệp cũng như cung cấp một quy trình đánh giá cụ thể để tìm ra cổ phiếu tốt: Tìm doanh nghiệp bạn có nhiều hiểu biết– Xác định được doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh – Đánh giá đội ngũ quản lý của doanh nghiệp đó – Lựa chọn điểm mua phù hợp.
Không chỉ cụ thể trong từng chữ “M” mà các hướng dẫn của Phil Town đều có những chỉ tiêu định tính rõ ràng giúp nhà đầu tư dễ dàng xác định và thực hiện. Ví dụ như ba vòng tròn để xác định tiêu chí Meaning hay phân loại năm lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp một cách đơn giản.
Nhược điểm của phương pháp 4m
Bên cạnh những ưu điểm nêu trên thì nhược điểm của phương pháp này chính nằm ở việc định giá doanh nghiệp chỉ nhờ vào P/E cũng như hệ số tăng trưởng của doanh nghiệp là quá đơn giản, có thể gây ra những lầm tưởng sai lệch.
Sự hiểu nhầm này có thể gây ra những thiệt hại bởi với mỗi doanh nghiệp sẽ có lợi thế cạnh tranh, tỷ suất sinh lời và lợi thế cạnh tranh, hay khả năng tăng trưởng khác nhau.
Xem thêm: Phương pháp đầu tư của Warren Buffett – Bí quyết đầu tư chứng khoán thành công
4. Kinh nghiệm sử dụng phương pháp 4m cho nhà đầu tư
Các bước hướng dẫn theo phương pháp 4M của Phil Town đã rất chi tiết nhưng chỉ áp dụng những chỉ số cơ bản vào thị trường chứng khoán ở Việt Nam thì việc khoanh vùng được những cổ phiếu tốt còn khá khó khăn.
Với một thị trường mới nổi như nước ta thì chất lượng lợi nhuận, chất lượng tăng trưởng thực nên được quan tâm nhiều và lượng hóa cụ thể hơn. Các yếu tố định tính cũng có thể giúp ích phần nào nhưng không tránh khỏi những sự không rõ ràng, phụ thuộc vào suy nghĩ chủ quan của người làm phân tích.
Ý tưởng của Phil Town đơn giản là khuyên nhà đầu tư nên lợi dụng lúc thị trường đi xuống và lựa chọn những công ty tốt để mua vào. Tuy nhiên trong trường hợp thị trường vẫn giao dịch bình thường, không có xu hướng giảm xuống thì cách lọc cổ phiếu tốt theo phương pháp 4M sẽ khó thực hiện hơn.
Nếu bạn là người mới tham gia vào thị trường, thì phương pháp 4M có thể giúp bạn dễ dàng hình dung những việc bạn cần làm khi đầu tư chứng khoán. Tuy nhiên, để có được thành công chắc chắn thì bạn sẽ cần nghiên cứu kỹ và áp dụng linh hoạt nó.
Xem thêm: